ظم، جهل و برزخیان زمین

عنوان فصل ششم این کتاب خیلی خوب چنین است: «خرده‌فرهنگ‌ها و تولید اسطوره: سه روزی که ایران را همچنان تکان می‌دهد». این فصلِ مفصل به کودتای 28 مرداد اختصاص دارد. در این بخش با نظری کاملاً متفاوت روبه‌رو می‌شویم. نویسندۀ فاضل از منظر روانشناسیِ اجتماعی به آسیب‌شناسی این واقعه و نقد فرهنگ سیاسی-اجتماعی ایران می‌پردازد و نکاتی بسیار بدیع را گوشزد می‌کند؛ نکاتی که همچنان مهم، آموزنده و تلخ‌ و شیرین هستند. بریده‌ای از این کتاب را با هم می‌خوانیم.


آیا مدرنیته سخت است؟

> ملاک مدرنیته چیست؟ سوژه یا ابژه؟ برخی بر این باورند که قوام مدرنیته به سوژۀ مدرن است. در مقابل، عده‌ای مدرنیته را در ابژه‌های مدرن می‌جویند. به نظرم مارشال برمن (1940-2013) در این کتاب از این دو نظر فراتر می‌رود. از نگاه او مدرنیته هیچ‌کدام از آن دو طرف به‌تنهایی نیست، بلکه در واقع نوعی تجربه است. مدرنیته تجربۀ سوژۀ مدرن از ابژه‌های مدرن است. برمن این مطلب را نه به صورت تئوری، بلکه در عمل نشان می‌دهد؛ یعنی این تجربه را تشریح می‌کند و نشان‌مان می‌دهد. این تجربه ویژگی‌های خاص خود را دارد. این تجربه هم متناقض است، هم جالب و هم خلاقانه...