حدیث نفس (خاطرات رسته از فراموشی)

ابراهیم گلستان در منزل یکی از بزرگان دعوت داشته است. سر وقت می‌رود، ولی میزبان هنوز از سر کارش نیامده است. پس منتظر می‌نشیند. در این ضمن، یکی از میهمانان از راه می‌رسد، خود را معرفی می‌کند: «محمود صناعی». گلستان او را خوب می‌شناخت، اما چون با دارودستۀ خانلری میانه‌ای نداشت، پشت به او می‌کند و تا دیگران برسند کلمه‌ای با او حرف نمی‌زند. بعدها این داستان را با دکتر صناعی درمیان گذاشتم. صحت آن را تأیید کرد، ولی با لبخندی افزود آن شب پس از مدتی سکوت به تمسخر گفتم: «پیشنهاد می‌کنم حالا در مورد موضوع دیگری سکوت کنیم.»

[ با کلیلک روی تصویر، متن کامل این بریدۀ کتاب را بخوانید. ]


تابستانی با پروست

کسانی که در جست‌وجوی زمان ازدست‌رفته را خوانده‌اند، کسانی که دارند آن را می‌خوانند، کسانی که آن را خواهند خواند، و – هرچند عجیب – حتی کسانی که قصد ندارند آن را بخوانند، این کتاب کوچک را دوست خواهند داشت، از آن محظوظ خواهند شد، و در آن نکته‌هایی جالب و آموزنده خواهند یافت.
یک نویسندۀ سرخوش و شوخ‌طبع به سراغ یکی از ناخوش‌ترین و جدی‌ترین نویسندگان رفته و مهم‌ترین و مفصل‌ترین رمانش را خوانده و تصریح می‌کند از آن خیلی بدش آمده (الحاد در ادبیات)! ماجرا و دلایل تأمل‌برانگیز بیزاری‌اش را هم می‌گوید. ماتیاس چوکه قلمِ طنازِ معرکه‌ای دارد. ترجمۀ کتاب هم حرف ندارد.


فیلسوف ایمان و همدلی و سازندگی

پل ریکور برای ما ایرانیان بسیار مفید است، به دلیل سه ویژگی: 1) متفکری مخالف‌خوان نیست. برخلاف تفکر رایج که با عالم و آدم مخالفت و دشمنی می‌کند، او همه‌جا در پی همدلی است؛ «همدلی مخفیانه»؛ 2) ریکور متفکری ویران‌گر نیست، بلکه سازنده است. از این‌رو، تمام تلاش خود را می‌کند که هیچ‌چیز را نفی یا ویران نکند، بلکه آن را مایه و مصالح کار خود قرار دهد و بنای خود را بر آن استوار سازد؛ 3) ریکور فیلسوف زندگی است. هدف غایی ریکور از همۀ بحث‌ها و نظریات این است که بهترین شکلِ زندگیِ درخورِ انسان را نشان دهد.

[ برای خواندن متن کامل این معرفی کتاب، روی تصویر کلیک کنید. ]


صدر اسلام و زایش سرمایه‌داری

غالباً اسلام و سرمایه‌داری را متضاد هم می‌دانند، اما بندیکت کُهلر، با پژوهشی گسترده و گزارشی جذاب، نشان می‌دهد که اسلام سرچشمۀ سرمایه‌داری مدرن است. چراکه پیامبر اسلام تجربۀ تجاری داشت، پایبندی به قراردادهای اقتصادی در اسلام واجب دینی است، مکه و همۀ شهرهای مهم جهان اسلام مرکز تجاری بودند. نیز، مسلمانان در زمینۀ فقه معاملات، مدیریت تجاری، ریاضیات کاربردی و اصلاحات پولی، دستاوردهای درخشان داشتند. رشد خیره‌کنندۀ اسلام در پنج قرن اول رابطۀ علّی مستقیم با اقتصاد موفق آن داشت. با گسترش اسلام، اقتصادش به اروپا و ایتالیا رسید. به‌ویژه ونیز و جنوا، آن را اخذ کردند و به سراسر غرب سرایت کرد.