چه خبر؟

ارنست کاسیرر این کتاب دقیق و دلکش دربارۀ ابعاد مختلف فلسفۀ قرن هجدهم را دقیقاً نود سال پیش منتشر کرد. با وجود این، هنور هم مثل یک گوهر تازه و تابناک می‌درخشد. بی‌جهت نیست که دو مترجمِ قدَر آن را قاپیده‌اند. ترجمۀ آقای دریابندری خوب و خوشخوان است، اما در پاره‌ای موارد بر اساس صلاحدید خود عمل کرده. همین سلیقۀ شخصی باعث شده ظرایف فلسفی برخی عبارت‌ها از دست برود. اگر کسی حساسیت زیادی به متن اصلی دارد، بهتر است ترجمۀ دکتر موقن را بخواند. این ترجمه هم دقیق‌تر است و هم توضیحاتی روشنگر دارد. البته مقدمۀ عالمانۀ آقای دریابندری هم خواندنی است.

کتاب آیزایا برلین فی‌نفسه بسیار جذاب و آموزنده است. ولی این اثرِ بسیار خواندنی بیشتر دیدگاه خاص خود برلین را در باب جریان رمانتیسم منعکس می‌کند. پژوهش‌های جدیدتر برخی از نظریات او را زیر سؤال برده‌اند. لذا برای شناخت بهتر، دقیق‌تر و به‌روزتر گزینۀ مناسبی نیست. باید به سراغ منابع جدیدتر رفت. کتاب بسیار عالی فردریک بیزر از این جهت برتری دارد و فی‌نفسه پژوهشی بی‌نظیر در این حوزه به شمار می‌آید. بیزر 1- به ریشه‌های فلسفی رمانتیسم، تا مبانی متافیزیکی‌اش، نقب می‌زند؛ 2- نتایج اخلاقی و سیاسی‌اش را توضیح می‌دهد؛ و 3- گسترۀ رمانتیسم فلسفی را با همۀ تنوع و غنای شگفت‌انگیزش بررسی می‌کند.

برتری بی‌چون‌وچرای ترجمۀ ویراسته و پیراستۀ نشر بیدگل از عنوان کتاب آغاز می‌شود. این اثر نسبت به همتایانش در افقی دیگر و بالاتر است. مباحث نظری و راهنمایی‌های عملیْ شفاف، ساده و بسیار ژرف‌اند. این کتابِ بسیار غنی نه‌فقط ارزش بارها بازخوانی دارد، بلکه در حکم یک منبعِ مرجع است؛ زیرا پختگی کم‌نظیر مباحث حاصل عمری تجربۀ یکی از بزرگان ذن است و در جمله‌جملۀ کتاب می‌درخشد. این رسالۀ مختصر راه میان‌بری است که خواننده را از ده‌ها کتابِ ذن بی‌نیاز می‌کند و او را با یکی از شگفت‌انگیزترین وجوه هستی و آگاهی انسان آشنا می‌سازد.

شما هم به این دورهمی باصفای کتابی دعوتید! یکی از این کتاب‌ها را انتخاب کنید و آن را خوب بخوانید، و بعد از آن‌که به محتوایش فکر کردید و جرقۀ ایده‌های نوشتاری‌تان دربارۀ آن به چشم آمد، دست‌به‌کار شوید و ۳۰۰-۴۰۰ کلمه مطلبی خلاقانه و دلچسب درباره‌اش بنویسید و برندۀ هدیۀ صدهزارتومنی ماهدبوک شوید!

پژوهش‌های گستردۀ علمی-تجربی در باب سازوکارهای مغز به نتایجی مهم و مطمئن رسیده است. بسیاری از این نتایج پیامدهای عملی جدی دارند. به همین دلیل، دست‌کم باید با کاربردهای آن نظریات آشنا شد. کسانی که دغدغۀ زندگی خوب را دارند، نباید این یافته‌ها را نادیده بگیرند؛ چراکه می‌توانند اثری جدی بر ارتقای کیفیت زندگی داشته باشند. در همین زمینه پیشنهاد می‌شود یکی از این دو کتاب عالی مطالعه شود. علی‌رغم تفاوت‌ها، همپوشانی زیادی دارند و بیشتر مباحث مشترک است.

"عصیان" شاهکاری است که با خیال راحت می‌توان به همۀ کتاب‌خوانان توصیه‌اش کرد. کسی از خواندنش پشیمان نمی‌شود. این رمان از هر جهت – روایت‌گری، پیرنگ، سبک، درون‌مایه، شخصیت‌پردازی – عالی‌ست، و در این زمانۀ کمبود وقت به طرز درخشانی کوتاه و فشرده. هر دو ترجمۀ آن نمرۀ قبولی می‌گیرند، اما با اختلاف. ترجمۀ آقای اسدیان بهتر و زیبا‌تر است؛ چاپ چشم‌نوازی هم دارد. نسخۀ نشر بیدگل به طور کاملاً غیرمنصفانه و ناموجه گران است؛ صفحه‌آرایی‌اش هم اصلاً اخلاقی نیست!

در خصوص رمان تهوّع، از جهت کمّی، دو جین ترجمه از این اثر ادبی- فلسفی مشهور و محبوب وجود دارد، اما از جهت کیفی غالباً یا غلط‌اند یا مبهم یا هر دو. این دو مورد، ترجمه‌های خوب این رمان پیچیدۀ اگزیستانسیالیستی هستند. هر دو ترجمه واضح، درست و موفق‌اند و از متن اصلی فرانسوی به فارسی برگردانده شده‌اند. اما در این میان، ترجمۀ آقای سلیمانی‌نژاد روان‌تر و خوش‌خوان‌تر است.

در خصوص رمان تهوّع، از جهت کمّی، دو جین ترجمه از این اثر ادبی- فلسفی مشهور و محبوب وجود دارد، اما از جهت کیفی غالباً یا غلط‌اند یا مبهم یا هر دو. این دو مورد، ترجمه‌های خوب این رمان پیچیدۀ اگزیستانسیالیستی هستند. هر دو ترجمه واضح، درست و موفق‌اند و از متن اصلی فرانسوی به فارسی برگردانده شده‌اند. اما در این میان، ترجمۀ آقای سلیمانی‌نژاد روان‌تر و خوش‌خوان‌تر است.

در خصوص چگونگی و جزئیات رابطۀ میان علم و دین، شاهکار فخیم ایان باربور، «علم و دین»، همچنان بی‌رقیب است. متأسفانه بیشتر علاقمندان، به‌علت حجم کتاب، خود را از آن محروم کرده‌اند. اگر کسی مجال یا مزاج مطالعۀ آن اثر سترگ را ندارد، کتاب متوسط باربور، «دیدار دانش و دین»، را از دست ندهد. در کتاب اخیر همۀ مسائل علمی مناقشه‌برانگیز، در حوزه‌های نجوم، فیزیک، زیست‌شناسی، ژنتیک و علوم اعصاب، مطرح شده‌اند. همۀ پاسخ‌ها و راه‌حل‌های پیشنهادی شرح داده شده‌اند، و باربور نیز همه را نقد و بررسی کرده و موضع خود را مشخص کرده است. علاوه بر این، او برای هر مسئله‌ای الگویی خوب و مفید ساخته از چهار نوع رابطه که همۀ پاسخ‌ها و راه‌حل‌ها را می‌توان در قالب آن سامان داد.

اگر «زندگی روزمره در دورۀ انقلاب فرانسه» را نخوانده‌اید، حتماً بخوانید. اگر آن را خواندید و خوشتان آمد – که قطعاً خوشتان خواهد آمد - «زندگی روزمره در دورۀ اسپانیای تفتیش عقاید» را هم بخوانید. شک نکنید که حظ خواهید کرد. جیمز ام. اندرسن با این دو شاهکار تاریخی شما را به اعجاب و تحسین وامی‌دارد. شگفتی‌ها خواهید دید و لذت مطالعه را خواهید چشید. همچنین، سفری خواهید داشت به کوچه‌پس‌کوچه‌های تاریکی در زندگی بشری که کمتر کسی به آن‌جا پا گذاشته است.