فردریش ماینکه

سورپرایز مردگان! بله؛ دکتر زریاب خویی (1298-1373) پس از 27 سال که از فوتش می‌گذرد ترجمۀ این اثر مهم را رونمایی کرد. ماینکه (1862-1954) را می‌توان آخرین فرد از نسل فیلسوفان تاریخ قرن نوزدهمی دانست که برخلاف جریان روشنگری و پوزیتیویسم حرکت کردند. او بر این باور است که هر گروهی از انسان‌ها قوانین تاریخی و فرهنگی خاص خود را دارد. اندیشمندان مورد علاقه‌اش هردر و گوته هستند. مسئلۀ اصلی او در این کتاب تعارض جهان‌شمولی اخلاق و نسبیت منافع دولت‌-ملت‌ها در برهه‌های خاص تاریخی است و سخت دل‌مشغول جمع میان نیروهای غیرشخصی تاریخ و آزادی فردی انسان‌هاست. ماینکه با دانشی گسترده، پژوهشی دقیق ارائه می‌کند. به‌علاوه، کتاب سترگش پر است از نکات و تأملات فراوان. به همین دلیل آیزایا برلین در مقدمه‌اش بر این کتاب به خواننده تذکر می‌دهد که در خصوص این کتاب باید وقت و دقتی صرف کند بیش از آن‌چه درخور کلی‌گویی‌های بی‌پروا و غالباً سطحی تاریخ‌نگاران اندیشه‌هاست.